دیوانی نوێی شیعره‌کانی سه‌ید کامیل ئیمامی (ئاوات)
نووسین و ئاماده‌کردنی: ئه‌نوه‌ر سوڵتانی
شیعری ژمارە ٢٢٨
خۆش بڕوایی
|
یاڕەبی بەخێر بێ، قەلێ قڕاندی وتەیەکی بوو، بە قڕە گەیاندی نازانم چۆنە بەو بەیانییە بەقڕەقڕ هاتووە، لە سەربانییە زانیم گرنگە وشەی قشقەڕە هەرچەند بێ خێر و پیس وبەدفەڕە بەڵام داخەکەم، لێی حاڵی نەبووم هەرچەند هەوڵیدا، بەوتەکەی نەچووم
سەیرێکی خۆشتر لەمن ڕوویداوە دڵی ماڵ کاول سەری سووڕ ماوە دڵی شێت وپێت، پەرێشان و کەیل[1] عاشق بە جوانی، لە بنەماڵەی لەیل سارا و کێو وکەژ مەڵبەندی ئەون وەحشی و دڕندە هاودەنگی ئەون تازە لە قیسم چووە ئەو دڵە ئەو دڵە وێرانە، ئەو دڵە بە کوڵە دڵی وای ناوێ گیرۆدەی ئەوین وەخت و بێ وەختان لەمن بگرێ قین وەک مەجنوون گڕوو بگرێ بۆ لەیلا کار وپیشەی بێ شین و واوەیلا ئاوایی زەنبیل، ١٣١٣ ی هەتاوی (لاپەڕە ١٩٩ و ٢٠٠ ی چاپی ئەنیسی؛ لە چاپی جەعفەردا نەهاتووە) _______________________________________________ لە شیعرە سەرەتاییەکانی ئاواتە. لە فەزای هەر ئەو شیعرانەدایە کە نموونەی پێشتریش بینراون، بۆ نموونە، "هێلانەی ڕووخاو"- شیعری ژمارە ٢٢٦ ی ئەم زنجیرەیە و شیعری دوو باز پێکەوەی مامۆستا هەژار و شیعری هاوچەشن لە دیوانی مامۆستا قانعدا. لەو چەشنە شیعرانەدا شاعیر قسەی دڵی خۆی لە زمان باڵندە یان ئاژەڵێکەوە ڕادەگەیێنێت. بەڵام لێرەدا ئەو پەیامە هەندێک گێژ وگومیی تێدایە لەبەر ئەوەی شاعیر دەڵێ من لە قڕە و قسەی قەلەڕەشەکە تێنەگەیشتم! باشە ئەگەر شاعیر کە بەرگۆی قسە قەلەکە بووە، لێی تێنەگەیشتبێت، ئەی خوێنەری بێ خەبەر چۆنی لێ تێبگات! خۆ ئەگەر خوێنەریش لێی تێنەگات، ئەی هۆکار بۆ هۆندنەوەی ئەم شیعر یان باشتر بڵێم ئەم نەزمە چییە؟ هەرچۆنێک بێت، پەیامی ناو شیعرەکە ناگاتە خوێنەر و ڕەنگە هەر بۆیەش بووبێت کە شاعیر لە فەردی پێنجەمەوە دەست دەکات بە گێڕانەوەی ڕووداوێکی تر: "سەیرێکی خۆشتر لەمن ڕوویداوە..." ئەم ڕووداوەی دووهەمیش گەلێک ساکارە: دڵی شاعیر عاشقی جوانێک بوو کە لە بنەماڵەی لەیلایە- دیارە لە جوانیدا، ئیتر ئەو دڵە چووە بۆ لای لەیل و لای خاوەنەکەی نەماوە، هەر بۆیەش کەسی خا\وەن دڵ، کە شاعیرەکەی ئیمە بێت، شین و واوەیلایەتی. هەر ئەوەندە و تەواو! من دوو بەشی شیعرەکەم بە دەستەقەسد لێک جیا کردۆتەوە کە خوێنەر بە هاسانی هەست بە دوو ڕووداوی جیاجیای ناو شیعرەکە بکات. ئایا خوێنەر پەیوەندییەک لەنێوان ئەو دوو بەشەدا دەبێنێت؟ ئایا عینوانی "خۆش بڕوایی" کە لە دیوانەکەدا بۆ شیعرەکە دانراوە هەردوو بەش دەگرێتەوە یان تەنیا بۆ بەشی عاشقێنییەکەیەتی؟ هەرچۆنێک بێت، شیعرێکی ناتەواو و تێکەڵ پێکەڵە و بۆ نموونە، شیعری مەقتەعی دیار نییە کە بە پێی ڕەسمی شاعیر، ناسناوەکەی تێدا ڕادەگەیێنێت. ئەگەری زۆر ئەوەیە دوو شیعری جیاجیا تێکەڵ یەکتر کرابێتن. قڕاندن: دەنگی قەلە ڕەشەیە. بە کەسێکیش کە هەواڵی خراپی پێ بێت دەڵێن دەقڕێنێ. هۆکارەکەشی ئەو ئەفسانە بێ جێ و بێ بنەمایەیە کە ئەگەر قەل بێتە سەربان یان سەر دیواری ماڵێک و بقڕێنێت، سەرەتای گەیشتنی هەواڵێکی ناخۆشە و خاوەن ماڵ هەوڵ دەدات قەلە برسی و هەژارەکە لە سەر دیوار و بانی ماڵەکەی ڕاوبنێت! بەد فەڕ: ناحەز، بەد قەدەم بە وتەکەی نەچووم: بە قسەم نەکرد یان لێی تێنەگەیشتم. کاول: وێران شێت وپێت: پێت وشەی موهمەلە، واتای هەمان شێت دەداتەوە. کەیل: بە خەم پەست کەژ: کێو بەکۆڵ: لەجۆش، گەرم داهاتوو گیرۆدە: ئەسیر گڕوو: بیانوو
[١] لە دەقەکەدا وەک پەریشان نووسراوە.
|