نهققاش و پهیکهر ساز
نەققاش و
پەیكەرسازان
یەكێك لە نەققاشانی شاری بۆكان لە نامەیەكدا ئاوا دەنووسێ:
« باوەكوو زیاتر لە بیست ساڵ بە سەر هونەری نەققاشی لە كوردستانی ئێران دەرباز نابێ بەو حاڵە هونەرمەندانی كورد توانیویانە بە لێهاتووی و تێڕوانینی تایبەتی خۆیان لەم بوارەدا بۆچوون و بیروهزری خۆیان بگەینە میلەتان و وڵاتانی جۆراجۆر بە تیبەت وڵاتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست. جۆری بەرهەم و ڕەنگی تایبەت و چەشنی تەكنیك و شێوەی كار كەسیەتی و پێناسە و ڕوالەتی ڕاستەقینەی هونەرمەندانی كورد دەردەخات هەر بۆیە لە زۆربەی پیشانگا و فستیوالەكانی ناو ئێران, ئوروپاو رۆژهەڵاتی ناوەڕاست خەڵاتەكانیان قواستۆتەوە و پلەی بەرزیان هێناوەتەوەو خۆیان بە میللەتانی تر ناساندووە.
لە هەموو شارەكانی كوردستان لە دەستپێكی دەهەی 60(1980-1981) بەم لاوە خێڵێكی زۆری لاوان رویان كردە بۆارەكانی هونەری لە وانە نەققاشی, پەیكەرسازی, تەراحی بە چەشنێك كە لە زۆربەی زانستگاكان لە ریزی پێشەوەی داهێنەران بوون. شاری بۆكان هەرچەند پێشینەیكی زۆری لەم بوارەدا نەبوو توانیویەتی هاوشانی شارەكانی تری ئێران بێ و هونەرمەند و شارەزای لێهاتوو لە بوارەكانی هونەریدا پەروەردە بكات»
لە درێژەی نامەكەدا زانیاری فرە بەنرخ دەربارەی هونەرمەندانی بەشەكانی نەققاشی, پەیكەرسازی و تەراحی هاتووە كە وا بە سپاسی زۆرەوە لە هەموو ئەو كەسانە كە یاریدەدەری ئەم كارە بوون لە ماڵپەڕی بۆكان دا بڵاوی دەكەینەوە. بەشكم زانیاری زۆرتر لە سەر بەشەكانی تری هونەر و زانست و لایەنەكانی تری ژیانی شارو ناوچەكە بگاتە دەستمان.
ماڵپەڕی بۆكان
هونهرمهندانی بۆكانی
له وڵاتێكدا كه هونهر و زانست شهیتانی بوه و هونهرمهند نهویست, هونهر دهبێته مهبهست بۆ هونهرمهند! له وڵاتێكی وادا كه دهیان و سهدان بهندی قانونی دژی هونهر وزانست ههیه, دهبێ هونهرمهند چۆن بژی و چۆن هونهر بخولقێنێ؟ خولیای زانست و هونهر بوون دهبێ چهنده پرئازار بێ!؟ رهنگه ئهوه جهبری زهمان بێت كه هونهر له ژێر چهكمهی رهش و تفهنگ و بهندیخانهكاندا سهر ههڵبدا. بیستنی ئهوه, كه له شارێكی وهك بۆكان 40 كهس خویندكاری هونهر بن له زانستگاكان , تهنیا ههواڵ و خهبر نیه, بهلكو گۆرانێكی بنهرهتی فكر ورامانه!
« كۆمهڵێك له هونهرمهندانی بۆكانی ماوهی 15 ساڵه له ژێر چاوهدێری محهمهد رۆستهم زاده كاری هونهری دهكهن و تا ئێستاش بهردهوامن. ئهم كهسانه كه 40 كهسن ئهمرۆ خوێندكاری هونهرن له دانشگاكانی ئێران. خوێندكارانی نیشتهجێ له تاران مناڵانی كورد له تارانیان له گروپێكدا كۆ كردوتهوه و كاری نهقاشیان له گهڵ دهكهن.» مالپهڕی بۆكان پێشتر بهرههمی چهند هونهرمهندی بڵاوكردبووه وئێستاش ئهم بهرههمانه له هێمن قارهمانی, ئهرسهلان رۆستهمزاده و شۆرش ئاهی بڵاودهكاتهوه.
مالپهڕی بۆكان
بێهزاد مهاجر
ساڵی 1352 (1973) له شاری بۆكان له دایك بوه. له ساڵی 1373(1994) بهردهوام له ژێر چاوهدێری ماموستا محهمهد رۆستهمزاده درێژهی به كاری نهققاشی داوه و ئێستا له ولاتی توركیا وهك ماموستای نهققاشی كاروخهبات دهكا. لهم پێشانگایانهی خوارهوهدا بهشداری كردوه.
1374(1995) پێشانگای نهققاشی له چۆارچێوهی سمینارو ڕێزگرتن له ماموستا حهقیقی له شاری بۆكان.
1375(1996) پێشانگای بهیهكهوه له مهڵبهندی فهرههنگی و هونهری شاری بۆكان.
پیشانگای بهیهكهوه نهققاشی خهیابانی - بۆكان
پیشانگای بهیهكهوه كونگرهی فهرزانهكانی كورد - سنه
پیشانگای بهیهكهوه - بۆكان
هێمن قارهمانی
له ساڵی 1358(1979) له بۆكان له دایك بووم و له كاتی دهرس خوێندنی سهرهتایی له ژێرچاوهدێری كاك مستهفا شێرزادو كاك محهمهد رۆستهمزاده له ساڵی 68(1989)وه دهستم به كاری هێڵكاری و وێنهری كرد. له ساڵی 76(97)خوێندنی كوتابخانهم تهواو كرد و ساڵی 77(98)له رشتهی تهراحی سهنعهتی له دانشكدهی هونهری زیبیای دانشگای تاران دهرچووم و ئێستاش ماوهی سێ ساڵه لهم بوارهدا خهریكی كاری هێڵكاری وكار به كامپیۆتێرم و له پهنای ئهوهش كاری هونهری و بارستی(حهجمی) دهكهم. له ساڵی 78(99) هاوڕێ له گهڵ شۆرش ئاهی, عابید و ئهییوب ناسری گروپی « ههتاوی ڕهش»مان دامهزراند كه ههوڵی ئهوه بوو دنیای مۆدێرنیزم به جهماوهر بناسێنین ودوایه ههموو به تێكڕایی له باری فهلسهفی وهونهرییهوه خهریكی رۆشنكردنهوهی جهماوهر بوین. زیاتری كاری ئهم گروپه له سهر هونهری كاسیپت بوو توانیمان پیشانگایكی باش له هاوینی 78(99)دا له شاری بۆكان بهڕێوهبهرین.
26.05.1380
پیشانگاكان:
1373(1994) پیشانگای به یهكهوه له مهڵبهندی فهرههنگی وهونهری- بۆكان
1374(1995) پیشانگای بهیهكهوه نهققاشی له چۆارچێوهی سمینارو ڕێزگرتن له ماموستا حهقیقی له شاری بۆكان.
1375(1996) پیشانگای بهیهكهوه له مهڵبهندی فهرههنگی و هونهری -بۆكان
1375(1996) پیشانگای بهیهكهوه, خهیابانی- بۆكان
پیشانگای بهیهكهوه كونگرهی فهرزانهگان- سنه
1376(1997) پیشانگای بهیهكهوه- بۆكان
1378(1999) پیشانگای بهیهكهوه به یادی ههڵهبجه- بانه
1378(1999)پیشانگای بهیهكهوه به یادی ههڵهبجه- مههاباد
1378(1999) پیشانگای بهیهكهوه گالێری شیس- تاران
1379(2000) یهكهمین پیشانگای دووساڵانهی لاوان له وڵاتانی ئیسلامی- تاران
1379(2000) یهكهمین پیشانگای بهیهكهوهی هونهری ههڵهبجه له زانكۆی هونهرهجوانهكانی- تاران
1379(2000) یهكهمین پیشانگای بهیهكهوهی «ههتاوی ڕهش»- بۆكان
1379(2000) یهكهمین پیشانگای و كێ بهركێ كاسپت زانكۆی هونهره جوانهكان- تاران
1380(2001) پیشانگای بهیهكهوه به یادی نالی- سهقز
1380(2001) پیشانگای كانپچواڵ زانكۆی هونهرهجوانهكان- تاران
مستهفا شێرزاد
له شاگردانی زیندهیاد فیزوڵاخان ناهید و عهبدوڵاخان ناهیده كه له نهققاشانی ڕهئالیستی كورد بوون. هونهرمهند مستهفا شێرزاد كه له پێشكسوهتانی نهققاشی له شاری بۆكان و مهڵبهندهكهیه ماوهی 40 ساڵه وهك نهققاشێكی تاقیكردنهوهكار بهرههمی نهققاشی پێك دههێنێ. بهرههمهكانی شێرزاد كه سروشتی كوردستان و ژیانی مرۆڤی كورد له خۆیدا دهگرێ بینهر له بهر تابڵۆكان دهوهستێنێ و بهرهو خهیاڵ و بیرهوهریهكان دهیانبا. شێرزاد ماموستای گهلێك له نهققاشانی ئهمڕۆی مهڵبهندی موكریان بووه. شێرزاد له كاری خۆیدا بهردهوامه و بهو هیوایه نهققاشانی ئهمڕۆ و سبهینێ , نیوسهده خهباتی هونهری مستهفا شێرزاد له ئاستێكی بهرزدا جهژن بگرن و لهم ڕێگایهوه ڕێزی ماموستابهرزهكانی شێرزادیش وهك فهیزوڵاخانی ناهید بگرن كه ژیانی لهناو تابڵۆكانیدا له ههژاری مادی و دهوڵهمهندی مهعنهوی وهونهریدا تهواو كرد. بهم هیوایهش لهم ڕێگایهوه مرۆڤی به توانای ڕێبازی نهققاشی لێكۆڵینهوه له سهر ژیانی پێشینیانی نهققاشی وڵاتهكهمان بكهن كه به پێی دۆكۆمێنتی مێژوویی یهكهمین نیشانهكانی دهههزار ساڵ بهر له زایین له مێزۆپۆتامیا یانی لهو شوێنه كه كوردهكانیش ئێستا لێی نیشتهجێن دهستی پێكردووه.
ماڵپهڕی بۆكان
ئهفسون سهدری
ئهفسون له سنه هاتگه دنیا, ههر له سنه چوگهسه مهدرهسه و دوای له دانشگای سنه دهرسی حهساوداری خوێندگه. ههر له بوچكی عهلاقهی به نهقاشی بوگه و زۆرتر به قهلهم رهش كار ئهكا و لای خۆی فێربوگه وكهلاس نهقاشی نهدیتگه!
مالپهر رۆژههڵات
سهعید حهسهن زاده
له ساڵی 1360(1981) له شاری بۆكان له دایك بوه. له ساڵی 1375 له ژێر ڕێنموونی محهمهد رۆستهمزاده دهستی بهكاری نهققاشی كردووه و ههر ئێستاش بهردهوامه.
پیشانگا:
1376(1997) پیشانگای بهیهكهوه- بۆكان
1377(1998) پیشانگای بهیهكهوه- بۆكان
پیشانگای بهیهكهوه مهڵبهندی فهرههنگی و هونهری- بۆكان
1379(2000) پیشانگای بهیهكهوه- مههاباد
1379(2000) پیشانگای بهیهكهوه- سهقز
ناسر ئهحمهدزاده
له ساڵی 1356(1977) له بۆكان له دایك بوه. له ساڵی 1372(1993) له ژێر ڕێنموونی محهمهد رۆستهمزاده و ڕێبین حهیدهری دهستی به كاری نهقاشی كردووه.
پیشانگاكان:
1374(1995) پیشانگای بهیهكهوه نهققاشی له چۆارچێوهی سمینارو ڕێزگرتن له ماموستا حهقیقی له شاری بۆكان.
1375(1996) پیشانگای بهیهكهوه له مهڵبهندی فهرههنگی و هونهری -بۆكان
1375(1996) پیشانگای بهیهكهوه, خهیابانی- بۆكان
1376(1997) پیشانگای بهیهكهوه- بۆكان
1377(1998) پیشانگای بهیهكهوه له مهڵبهندی فهرههنگی و هونهری -بۆكان
1378(1999) پیشانگای بهیهكهوه- مههاباد
1378(1999) پیشانگای بهیهكهوه- بانه
1379(2000) پیشانگای بهیهكهوه گالێری شیس- تاران
سهلاح
خوسرهوهی
سهلاح خوسرهوهی له نامهیهكدا دهنووسێ:
له شاری بۆكان له دایك بووم و دهرسم خوێندووه. ساڵی 1988 و89 به
یارمهتی و وچاوهدێری محهمهدرۆستهمزاده كاری نهققاشیم درێژه پێدا.
ساڵی 1990 كۆچم كرد بۆ شاری تۆرۆنتۆی كانهدا.لهم شاری خهریكی
عهكاسی و چاپی عهكس بووم. لهساڵی 1995 و 96 دهرسی گرافیك و
دارشتنی دژیتالیم خویندووه و تهواو كردووه. ئێستاش كاری گرافیك دهكهم.
محهمهد رۆستهمزاده (نامۆ)
ساڵی 1343(1964) له شاری بۆكان له دایك بووم. ههر له مناڵییهوه خولیای رهسم كێشانهوه بووم له زۆر كێ بهركێی ناو كوتابخانهكان بهشداری پتهوم بوو, ئهو ساڵانهی وائهبوا خهریكی خوێندن بام بهداخهوه له ناوچهی كوردهواریدا شهڕێك به سهرماندا داسهپا كه ماوهیهكی زۆر درێژهی بوو. ساڵی 62(1983) دیپڵۆمم وهرگرت له بهشی ئابووریدا ساڵی 64-66 سهربازیم كرد و ساڵی 67 بۆزانكۆی هۆنهری تاران له بهشی وێنهریدا دهرچووم به پلهی ههوهڵۆ. ساڵی 72-73 لیسانسم وهرگرت. بهپێویستم زانی بهگهڕێمۆ بۆ وڵات وفێرگهی هونهری بۆ لاوان سازكهم, لهو ماوهیهدا تووشی تهنگ و چهڵهمهی زۆر هاتم, بهڵام كلاسهكانمان ههروا بهردهوام بوون ههتا ساڵی 78 بۆ فهوق لیسانس له زانكۆی هونهری زانستگای ئازاد له تاران دهرچووم و ئێستاش كۆتایی به وانهكانم هێناوه و تهواو بووم , له زانكۆی تاران خهریكی دهرس وتنهوهم. له شاری بۆكان زیاتر له پانزده پێشانگام داناوه كه زۆربهیان تایبهتی بوون. له شارهكانی سنه,و سهقز و بانه و تاران پیشانگام بووه.
شهش مانگ لهوهپێش له شاری تاران له گالێری بهنهفشه پیشانگایهكی تایبهتیم له ئازموونه تازهكانم خسته بهرچاوی بینهران. زیاتر له سهرشێوازی نوێ كار ئهكهم.له سهر ماتریالی نایلۆن و ئهو شتانهی فرێ ئهدرێن.
شۆرش ئاهی
له ساڵی 1357(1978) له شاری مههاباد له دایك بووم ههر له منداڵیهوه حهزێكی تایبهتیم بهرامبهر به نهققاشی و پهیكهرتاشین بووه و به هۆی باوكمهوه(شههید عهبدوڵقادر ئاهی) كه كاری پهیكهرسازی و شێوهكاری كردووه وپاشان له شهڕهكانی ناوكوردستاندا شههید بوه نهمهێشتوه ڕێبازهكهی كوێربێتهوه و دهستم داوهته فڵچهو پهڕهمووچهكهی و ئهو حهز وخولیایهم له گهڵ تهمهنم هڵكێشاوه له ساڵی 66(1987)له كاتی دهرس خوێندن له قوتابخانه نهقاشیم به شێوهی هێڵكاری و كهڵكوهرگرتن له ئامێری قهڵهم دهست پێكردو خولیای فێربوونی زیاتر هانی دام بچمه لای ماموستای بهرێزم كاك موحهمهدی رۆستهمزاده و كهڵكی لێوهرگرم و له ساڵی72(93)وه به تهواوی چومهته ناو ناخی هونهری شێوهكاری و پهیكهرهتاشین و ئهزموونی جۆراجۆرم تاقیكردۆتهوه ههتا ئێستا له زیاتر له 18 پیشانگای هاوبهش و تاقهكهسی و له چهند فستیواڵ و میهرهجانی هونهری له شارهكانی تاران, ورمێ, تهورێز, سنه, بۆكان, مههاباد, سهقز, بانه بهشداریم كردووه كه گرینگترینیان بهشداربوون له یهكهم پیشانگا وكێ بهركێی «كانسپتچواڵ ئارت(بوو كه بۆ یهكهم جار له ئێران له زانكۆی تاران بهڕێوهبردرا كه كارهكهم بۆ موزهخانهی هونهرهای معاسر ئێران قهبوڵ بوو وخهڵاتی پێدرا
ئهرسهلان رۆستهمزاده
له دایكبووی ساڵی 1352(1983) له شاری بۆكانه. خوێندكاری گرافیك له زانستگای تارانه. له ساڵی 1370(1990) له ژێرچاوهدێری براكهی محهمهد رۆستهمزاده كاری نهققاشی دهست پێكردووه و توانیویهتی بگاته شێوهو تایبهتمهندی خۆی له كاردا.
پیشانگاكانی:
1374(1995) پیشانگای بهیهكهوه له چۆارچێوهی سمینارو ڕێزگرتن له ماموستا حهقیقی له شاری بۆكان.
1375(1996) پیشانگای بهیهكهوه له مهڵبهندی فهرههنگی و هونهری -بۆكان
1375(1996) پیشانگای بهیهكهوه, خهیابانی- بۆكان
1375(1996)پیشانگای بهیهكهوه كونگرهی فهرزانهگان- سنه
1376(1997) پیشانگای بهیهكهوه- بۆكان
1377(1998) پیشانگای بهیهكهوه- بۆكان
1379ـ1980) پیشانگای تاكهكهسی گالێری همایون- تاران
پیشانگای بهیهكهوه ههلهبجه زانكوی هونهره جوانهكان- تاران
سمایل جانبلاغی
له ساڵی 1356(1977) له بۆكان له دایك بوه. له ژێر ڕێنموونی محهمهد رۆستهمزاده درێژهی به كاری نهققاشی داوه وله ساڵی 1379(2000) له بواری كاری سواڵهت و گڵ دا كار دهكات.
پیشاگاكان:
1374(1995) پیشانگای بهیهكهوه نهققاشی له چۆارچێوهی سمینارو ڕێزگرتن له ماموستا حهقیقی له شاری بۆكان.
1375(1996) پیشانگای بهیهكهوه له مهڵبهندی فهرههنگی و هونهری -بۆكان
1375(1996) پیشانگای بهیهكهوه, خهیابانی- بۆكان
پیشانگای بهیهكهوه كونگرهی فهرزانهگان- سنه
1376(1997) پیشانگای بهیهكهوه- بۆكان
1376(1997) پیشانگای بهیهكهوه ههڵهبجه- بانه
1376(1997) پیشانگای بهیهكهوه لاوانی وڵات- ورمێ
1377(1998) پیشانگای بهیهكهوه - بۆكان
1378(1999) پیشانگای بهیهكهوه مهڵبهندی فهرههنگی وهونهری- بۆكان
1378(1999) پیشانگای بهیهكهوه ههڵهبجه- بۆكان
1378(1999) پیشانگای بهیهكهوه - مههاباد
1379(2000) پیشانگای بهیهكهوه لاوانی رۆژئاوای ئێران- مهریوان
1379ـ2000) پیشانگای بهیهكهوه – سهقز
ڕێبین حهیدری
له ساڵی 1367(1988) له ژێرچاوهدێری ماموستایان مستهفا شێرزاد و محهمهد رۆستهمزاده نهققاشی و پهیكهرسازی دهست پێكردووه و له ساڵی 1371(1992)وه دانیشتووی سوئێده و توانیویهتی وهك پهیكهرساز پڕكاربێ و خو’ نیشان بدات. ئهو ئێستا له دانشگای PAFA له فیلادلفیای ئامریكا دهورهی MASTER له بواری پهیكهرسازیدا درێژه ئهدا.
ه .قارهمانی
له ساڵی 1968 له شاری بۆكان له دایك بووه و له تاران له ئاكادێمی هونهره جوانهكان دهرسی خوێندووه. له ساڵی 1993وه له سوید دهژی وتا ئێستا بهرههمهكانی له پێشانگا و گالێریهكانی سوید و وڵاتانی سكاندیناوی نیشان دراون
Omran Schech Mus عومران شێخ موس, نەقاش و نووسەر
عومران ساڵی 1967 له شاری قامشلی- رۆژئاوای کوردستان له دایک بووه و ساڵی 1988 چۆته مۆسکۆ و له ساڵی 1989 وه له ئاڵمائاتا له وڵاتی کازاخستان دهژی و وهک موههندیسی نهوت کار دهکات. هونهرمهند عومران ههر له منداڵیهوه خهریکی نهقاشی بووه وله ساڵی 1985 ههتا 1988 له ئاکادێمی گرافیک له دیمشق بهشی گرافیکی تهواو کردوه. بهرهههمهکانی زۆرتر له رۆن و ئاکریل پێک دێن و بهشێک له بهرههمهکانی کاری گرافیکه. تێم و بابهتی کارهکانی بیریتین له منداڵی, بیرهوهری و کۆمهڵگای کوردهواری. عومران جگه له کاری نهقاشی شیعر دهڵێ و کورته چیرۆک به زمانی عهرهبی دهنووسێ.
ماڵپهری بۆکان _رۆژههڵات بهشێک له بهرههمهکانی نهقاشی هونهرمهند و نووسهر عومران شێخ موس بڵاو دهکاتهوه.